Hristos Rum Ortodoks Manastırı ve Pedopolis
hakkında tarihi bilgiler
Kınalıada Hristos Rum Ortodoks Manastırı, İstanbul’ un Trakya ve Anadolu yakasına karşı etkileyici manzaraya sahip, adanın güney tepesinde yer almaktadır.
Tarihi kayıtlara göre XI. yy’ da Romen Diyojen (1030-1072) tarafından kurulan manastırın bulunduğu yerde, önceleri tahttan indirilen imparator V. Leon’ un (775-820) mezarı bulunmaktaymış. Kuruluşundan birkaç sene sonra, Malazgirt yenilgisi (1071) sonrası, Romen Diyojen de tahttan indirilip, keşiş olarak, kurmuş olduğu manastıra gözlerine mil çekilmiş halde sürgün edilmiş. Bu zor şartlarda kısa bir süre yaşadıktan sonra, eşi Evdokia tarafından manastırın bahçesine gömülmüş.
Ne yazık ki asırlar sonra, bu mezarlardan bir iz kalmamış ve tarihin derinliklerinde kaybolmuşlardır.
Yakın tarihte manastırın tekrar inşası, Patrik III. İeremias’ ın ilk patriklik döneminde (1716-1726) belgelenmektedir.
Yapı, kilisenin duvarındaki kitabede de belirtildiği üzere, 1724’ te bütünüyle yenilenmiştir. 1884’ te Patrik III.
Yuvakim’ in ilk patriklik döneminde (1878-1884) ve arzusu üzerine avluyu çevreleyen yapı, rahipler huzurevi olarak hizmet vermesi için tamamlandıysa da, hiçbir zaman bu yönde faaliyete geçememiştir.
Patrik III. Yuvakim, ikinci patriklik döneminde (1901-1912), manastır için büyük ilgi göstermiş olup, yetim kızlar için bir yetimhane kurulması yönünde hayırsever Simeon Siniosoğlu’ nu görevlendirmiştir. Siniosoğlu’ nun ömrü eserini gerçekleştirmesine yetmeyecekse de, karısı ve çocukları 10.000 Osmanlı altını harcayarak vasiyetini yerine getireceklerdir.
Yine vasiyeti gereğince, naaşı manastırın girişine defnedilecektir. Son olarak da, 1906’ da kilisenin güneyindeki
iki katlı bina eklenerek yapı kompleksi tamamlanacaktır.
Manastır senelerce birçok defa hayır amaçlı kullanılmıştır:
- 1895 – 1896, depremde hasar gören Heybeli Ruhban Okulu’ nun geçici binası,
- 1906 – 1914, kızlar yetimhanesi,
- 1917 – 1918, erkekler yetimhanesi,
- 1918 – 1924, Rus göçmenler için barınak,
- 1952’ den bu yana ise, Patrik Athenagoras’ ın arzusu üzerine, 1938’ de Büyükada’ da faaliyete geçmiş olan Pedopolis Çocuk Kampı olarak hizmet vermektedir.
Çocukların tatillerini Yaz Kampında değerlendirebilme fikrini, rahmetli kurucularımız Athanasios Kukulis, Aleksandros Ananiadis, Dimitrios Plakas ve Dimitrios Zervudakis bir zamanlar gerçeğe dönüştürmüşlerdi. Bugün hala Rum Cemaati çocuklarına, Kadasetli Patriğimiz Bartholomeos Hazretlerinin himayesi altında hizmet etmenin mutluluğunu yaşamaktayız.
Kaynak: Άγγελος Α. Βουδούρης, Η Νήσος Πρώτη και τα μοναστήρια αυτής, Σταμπούλ, 1950
Adres: Manastır sok. No 23
Telefon: 02163814365 – 05554948342 (Diamandi Kumvopulos-Kamp Sorumlusu)